Mieszkańcy pytają – Nadleśnictwo odpowiada
Przedstawiam treść korespondencji skierowanej do Lasów Państwowych Nadleśnictwa Ostrołęka z siedzibą w Ostrołęce przy ul. Zawadzkiego.
Mieszkańcy Czarnowca pytają.
W związku z licznymi pytaniami mieszkańców Sołectwa Czarnowiec zwracam, się do Państwa jako sołtys – reprezentant mieszkańców, z uprzejmą prośbą o odpowiedź na nurtujące nas pytania.
Od kilku lat zauważamy niepokojący wzrost wycinki wielkich obszarów leśnych.
Jako mieszkańcy Czarnowca bardzo cenimy sobie ciszę, spokój i bardzo chcielibyśmy żyć w otoczeniu natury – nie betonu!
Spacerujący mieszkańcy Czarnowca co chwilę z niepokojem widzą przerażające praktyki wycinki czarnowieckiego lasu – lasu prywatnego.
Wiemy, że Lasy Państwowe są zobligowane do prowadzenia sensownej gospodarki leśnej.
Czy właściciele lasów prywatnych są również do tego obligowani?
Bardzo proszę o odpisanie jakie na terenie kraju, powiatu, gminy i wreszcie sołectwa obowiązują procedury wycinki tak dużych obszarów leśnych.
Czy takie postępowanie jest zgodne z obowiązującymi przepisami prawa?
Jakie ma obowiązki rolnik lub właściciel wycinanego lasu?
Co grozi za nielegalną wycinkę drzewostanu młodszego niż 90 lat?
Informację powyższą chcę opublikować na wiejskiej stronie Czarnowiec.pl oraz na tablicach ogłoszeń w sołectwie aby jak największa ilość społeczeństwa wiejskiego mogła zapoznać się z przyczyną takich przykrych dla mieszkańców praktyk.
Z góry dziękuję za odpowiedzi.
Z poważaniem
Marek Karczewski
Sołtys Czarnowca
W związku z przekazanymi drogą mailową zapytaniami:
Czy właściciele lasów prywatnych są obligowani do prowadzenia gospodarki leśnej?
Jakie są obowiązujące procedury wycinki w lasach?
Czy wycinka jest zgodne z obowiązującymi przepisami prawa?
Jakie ma obowiązki rolnik lub właściciel wycinanego lasu?
Co grozi za nielegalną wycinkę drzewostanu młodszego niż 90 lat?
W kwestii wylesień i ubytków powierzchni leśnej
Nadleśnictwo Ostrołęka informuje jn.:
Zasady prowadzenia gospodarki leśnej w lasach, niezależnie od form własności, reguluje ustawa z dnia 25 września 1991 r. o lasach (tj. Dz.U. z 2022 r. poz. 2516) – UOL. Natomiast kwestie „wylesień” (wyłączania gruntów leśnych z produkcji leśnej na cele nierolnicze lub nieleśne) – ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2409 – UOGRiL.
Nadzór nad gospodarką leśną w lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa sprawuje właściwy terytorialnie starosta, który niektóre ze swoich kompetencji może przekazać Nadleśniczemu Lasów Państwowych (art. 5 ust. 1 pkt. 2 i ust. 3 UOL). Starosta Ostrołęcki zawarł z Nadleśniczym Nadleśnictwa Ostrołęka Porozumienie z dnia 08-03-2022 r. obejmujące również lasy prywatne na terenie wsi Czarnowiec.
Porozumienie to nie obejmuje m.in. kompetencji dotyczących:
– Wydawania decyzji w sprawie zamiany lasu na użytek rolny w przypadkach szczególnie uzasadnionych potrzeb właścicieli lasów (art. 13 ust. 2 i ust. 3 pkt 2 UOL)
– Wydawania decyzji w sprawie pozyskania drewna w przypadkach losowych niezgodnie z uproszczonym planem urządzania lasu lub decyzją – przedwczesny wyrąb (art. 23 ust. 4 UOL)
Nadleśnictwo Ostrołęka nie jest w takich postepowaniach nawet organem doradczym czy opiniującym. Wydawanie decyzji zezwalających na powyższe działania Starosta Ostrołęcki pozostawił we własnych kompetencjach i do tego organu należałoby zwracać się w sprawie wyjaśnień dotyczących konkretnych przypadków.
W lasach gospodarczych, które nie są lasami ochronnymi lub podlegającymi ochronie na podstawie innych przepisów (np. lasach w Parkach Narodowych, rezerwatach i ich otulinach, w strefach ochrony ptaków, poddanych ochronie konserwatorskiej itd.), z zasady prowadzi się zwykłą gospodarkę leśną, polegającą m.in. na wyrębie. Dotyczy to lasów niezależnie od form własności.
Podstawowym dokumentem określającym sposób prowadzenia gospodarki leśnej w lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa jest Uproszczony Plan Urządzenia Lasu – Upr.PUL, który jest sporządzany i zatwierdzany przez Starostę (art. 21 ust. 1 pkt 2 UOL) w okresach dziesięcioletnich.
W Upr.PUL określa się m.in. dozwolone pozyskanie drewna. Dla zrębów określane są minimalne wieki wyrębu dla drzewostanów (nie drzew!) wg gatunków. Przykładowo dla drzewostanów sosnowych minimalny wiek całkowitego wyrębu wynosi zazwyczaj 80 lat, dla brzozowych – 60 lat, dla dębowych – 100 lat, itd. W cięciach pielęgnacyjnych Upr.PUL wyznacza dopuszczalną do pozyskania masę, np. nie więcej niż 20 m3 z 1 hektara lasu. Przekroczenie tych ram (zarówno dla zrębów, jak i cięć pielęgnacyjnych) wymaga, wspomnianej wyżej, decyzji wydanej przez Starostę na podstawie art. 23 ust. 4 UOL.
Każdy właściciel lasu, po dokonanym wyrębie ma obowiązek przedstawić staroście (a na podstawie porozumienia – nadleśnictwu) pozyskane drewno do legalizacji. Po pomiarach pozyskanego drewna i ocenie zgodności pozyskania z postanowieniami Upr.PUL lub decyzji zezwalającej na wyrąb nieprzewidziany Upr.PUL właściciel lasu otrzymuje Świadectwo Legalności Pozyskania Drewna.
Na wszystkich właścicielach lasu ciąży obowiązek ponownego wprowadzenia roślinności leśnej (odnowienia) w okresie do 5 lat od usunięcia drzewostanu (art. 13 UOL)
Kwestię kar za nieprzestrzeganie ww. ograniczeń reguluje kodeks wykroczeń, który w art. 158 za wyrąb drzewa niezgodnie z planem urządzenia lasu, uproszczonym planem urządzenia lasu lub decyzją określającą zadania z zakresu gospodarki leśnej albo bez wymaganego pozwolenia, przewiduje dla właściciela karę grzywny i przepadek pozyskanego drewna. Wykryte przez nas przypadki nielegalnych cięć, zgodnie z ustaleniami ww. Porozumienia, są przez nas zgłaszane zlecającemu nadzór Starostwu, które kieruje je do organów ścigania – policji.
Innym aspektem poruszonym w piśmie są kwestie „wylesień”. Najpierw grunty leśne muszą zostać przeznaczone do „wylesień” w planach gminnych (przeznaczenie gruntów leśnych na cele nierolnicze lub nieleśne w planach zagospodarowania przestrzennego ustalanych uchwałą rady gminy – art. 7 ust. 1 i 2 UOGRiL) w trybie przewidzianym ustawą z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tj. Dz.U. z 2022 r. poz. 503) – UPZP.
Grunty leśne już przeznaczone na cele nierolnicze lub nieleśne (do „wylesienia”) w uchwalonych przez Radę Gminy planach zagospodarowania przestrzennego, a przed faktycznym „wylesieniem” muszą uzyskać decyzję zezwalającą na dokonanie faktycznego wyłączenia gruntów leśnych z produkcji, którą w oparciu o art. 5 ust. 1 i art. 12 i art. 12a UOGRiL, wydaje Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych.
„Odlesianie” niezgodne z postanowieniami UOGRiL i ze złamaniem w niej określonych procedur powoduje przede wszystkim niemożność skorzystania z licznych zwolnień i ulg w opłatach za „odlesienie” oraz w określonych przypadkach nakaz przywrócenia stanu poprzedniego – leśnego użytkowania.
Obydwa najistotniejsze w kwestii wyrębu i „odlesień” dokumenty, tj. odpowiednio: Upr.PUL oraz Plan Zagospodarowania Przestrzennego są przedmiotem konsultacji społecznych i ich projekty, przed zatwierdzeniem i wejściem w życie, są wykładane do publicznego oglądu (na podstawie art. 21 ust. 4 i 5 UOL oraz art. 17 pkt. 11 i 12 UPZP) w siedzibie gminy. Wskazane w ww. przepisach etapy procedury są najwłaściwszymi momentami do składania uwag i zastrzeżeń do ustalanych tymi dokumentami możliwości wyrębu i zmian sposobu użytkowania lasów.
Należy również zaznaczyć, że usuwanie drzew i krzewów z gruntów nieleśnych (role, łąki, pastwiska, działki budowlane itd.) regulują przepisy ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 916), ustanawiającej w tych sprawach organem właściwym Wójta Gminy.
Warto tu również przypomnieć, że powszechnym dostępem (z ograniczeniami i obostrzeniami m.in. z art. 29 UOL) są objęte lasy publiczne – lasy własności Skarbu Państwa w zarządzie Lasów Państwowych (art. 26 UOL). Lasy niestanowiące własności Skarbu Państwa – prywatne, takim dostępem objęte nie są. Właściciel może zgodnie z art. 28 UOL zakazać dostępu do swojego lasu, z konsekwencjami wynikającymi z art. 157 kodeksu wykroczeń za niestosowania się do tego zakazu.
Na koniec chcielibyśmy wyrazić podziękowanie mieszkańcom zainteresowanym i zaniepokojonym stanem otaczających ich lasów i ogólnie pojętego środowiska.
Ubytek terenów zielonych we wsi Czarnowiec i okolicznych w ostatnim czasie faktycznie jest dość istotny. Wynika to głownie z faktu, że znaczna część zabudowań mieszkalnych na tym terenie powstała najdalej w ostatnich 30 latach, na gruntach poprzednio rolniczych i leśnych, zgodnie z postanowieniami uchwalanych przez gmin planów zagospodarowania przestrzennego przewidujących możliwość „odrolnienia” i „odlesienia” gruntów pod budownictwo.
Mieszkańcy mogą próbować ograniczać to zjawisko poprzez swój aktywny udział w procedurze tworzenia planu zagospodarowania przestrzennego gminy, postulując ograniczanie możliwości zabudowy terenów rolnych i leśnych wokół ich działek, aktualnie już budowlanych.
opracował: Robert Poręba – Nadleśnictwo Ostrołęka
