Utrzymanie pomników przyrody obowiązkiem gminy
Drzewa potrzebują cięcia korygującego, pielęgnacyjnego, jak i prześwietlającego. Zalecanym terminem wykonywania takich prac pielęgnacyjnych jest okres od listopada do marca, kiedy to drzewa znajdują się w stanie spoczynku i nie puszczają jeszcze soków.
Czy to wyłącznie teoria?
To o czym chcemy napisać jest zapewne mniej istotnym problemem na wsi aniżeli budowa dróg asfaltowych, budowa wodociągów, budowa kanalizacji czy montaż lamp oświetleniowych dla wygód i bezpieczeństwa mieszkańców.
Należy jednak zauważyć, że dobra naturalne tak samo lub jeszcze bardziej wpływają na samopoczucie, kondycję i mnóstwo pozytywnych endorfin u człowieka – mieszkańca i potencjalnego wyborcy.
O naszym zabytkowym obszarze Czarnowca, zabytkowym ze względy na nieistniejący już na tym terenie dwór ale istniejący jeszcze (ocalały) park drzew pozostałych po dworze pisaliśmy tu -> Skoro dwór zniszczony, ocalmy chociaż drzewa
W artykule czytamy:
Autorzy „Ewidencji” Parku następująco opisują stan zachowanego w Czarnowcu parku podworskiego. „Na północny zachód od dworu (…) występuje bardzo ciekawy układ lip rosnących tuż obok siebie w kształcie pierścienia, tworząc wewnątrz kolistą przestrzeń (altanę) o średnicy 3 m.”
Ta lipowa altana przetrwała do dziś i jest pomnikiem przyrody. Zdjęcie na okładce naszej społecznikowskiej broszury „Czarnowiec. Nasza mała wielka historia” to jeden z pni altany chylący się w kierunku tego malowniczego krajobrazu – linii Lasu Czarnowieckiego na horyzoncie.
„Park przedstawia jeszcze pewną wartość zabytkową i powinien być objęty ochroną pełnioną przez wojewódzkiego konserwatora zabytków. Również, ze względu na występujące tu pomniki przyrody i inne stare drzewa, należy oddać go pod szczególną opiekę wojewódzkiego konserwatora przyrody.”
Tak stało się w 1981 roku i trwa do dziś. Ten zespół lip jest pomnikiem przyrody.
Pień/konar jednej z lip, tych patrzących na ścianę Lasów Państwowych pochylił/przewrócił się na ziemię w 2024 roku.
Zgłoszono obłamanie, opuszczenie konara w czerwcu 2024 roku!
Nadleśnictwo Ostrołęka – Leśnictwo Borawe jest właścicielem gruntu, na którym rosną czarnowieckie pomniki przyrody. Samo Nadleśnictwo jako właściciel działki ani żaden inny podmiot (oprócz gminy) nie może w żaden sposób interweniować w momencie uszkodzeń pomnika przyrody. Stosowny wniosek o ratowanie lip trafił na biurka urzędników i tam pozostał.
Końcem stycznia 2025 r. Nadleśnictwa jako właściciel gruntu ogrodziło taśmą ochronną pomnik, bo wygląda na to, że cały zespół lip wymaga solidnej opieki pielęgnacyjnej zleconej przez gminę firmie specjalizującej się w pielęgnacji pomników przyrody. Nie można w to miejsce wchodzić, ponieważ stan drzew może zagrażać zdrowiu i życiu ludzi.
W obowiązku gminy jest:
Konserwacja i pielęgnacja drzew na terenach zabytkowych i objętych ochroną konserwatorską oraz pomników przyrody.
W ramach leczenia należy wykonywać następujące (przykładowe) czynności mające na celu poprawę kondycji drzew.
– Cięcia pielęgnacyjne drzew zlecone przez konserwatora.
– Cięcia sanitarne drzew, mające na celu usuwanie martwych gałęzi aby ograniczyć rozwój szkodników oraz chorób drzew. Cięcia techniczne drzew mają na celu redukcję konarów zagrażających ludziom, budynkom, liniom energetycznym, urządzeniom technicznym.
– Zabezpieczenia mechaniczne wiązań na drzewach, wprowadzaniem podpór konarów zagrożonych wyłamaniem, które mają na celu utrzymanie struktury drzewa do momentu wyleczenia, wzmocnienia drzewa lub na stałe.
– Zabezpieczenie ubytków drzew. Zabezpieczenie ran, dziupli, kominów, które mogą doprowadzić do pogorszenia się stanu drzewostanu.
– Nawadnianie i napowietrzanie systemów korzeniowych drzew.
– Zwalczanie szkodników i chorób grzybowych drzew i krzewów.
Czy lipy przetrwają i jak długo gmina będzie zwlekać z podjęciem decyzji o ewentualnym ratowaniu ich przed zupełnym zniszczeniem?
Od zgłoszenia w czerwcu 2024 do dziś (luty 2025) gmina nie podjęła żadnych działań w związku z czarnowieckim Parkiem drzew zabytkowych.
Marzec zbliża się wielkimi krokami. Mamy wielką nadzieję, że urzędnicy i Rada Gminy sprężą się w działaniach, w ratowaniu pomnika przyrody w Czarnowcu.
Ludzie tu spacerują, ludzie odwiedzają to piękne miejsce, ludzie chcą podziwiać naturalne, piękne drzewa i naturę, bo takich miejsc jest już coraz mniej.
Drodzy Urzędnicy i Radni uratujcie nasze czarnowieckie lipy!
ps.
Pamiętacie Państwo jak poprzedni wójt zniszczył piękne drzewo przed świetlicą?
Pamiętają Państwo artykuły na lokalnych portalach „Gdzie podziała się sosna?”?
artykuł o sośnie czarnowieckiej tu ->
Poniżej kilka zdjęć zespołu lip (pomnika przyrody) z dnia 3 lutego 2025 r.
I tak na sam koniec
zapraszamy do zerknięcia, przesłuchania materiału wideo z naszym „zespołem” lip 🙂
Co miały wspólnego nasze lipy i Czarnowiec z tym teledyskiem?
Marek Karczewski
